فعالیت یکسری از موجودات زنده همانند جلبکها، باکتریهای هوازی و بیهوازی، قارچها، صدفها و کپکها منجر به ایجاد اختلال در شرایط محیطی سیستمها میشود. این موجودات از قابلیت زندگی در محدودهی وسیع و گستردهای از PH، دما، فشار و محیطهای مختلف از قبیل آب، خاک، نفت و مشتقات نفتی برخوردار هستند. جهت نابودی چنین موجوداتی روشهای متنوعی وجود دارد. در این مقاله به بحث درباره انواع و موارد کاربرد بایوساید به عنوان یکی از روشهای رایج برای نابودی موجودات میکروسکوپی میپردازیم.
آشنایی با ماهیت بایوساید
توانایی میکرو ارگانیسمهای هوازی و بیهوازی موجود در آب در امر نابودی ترکیبات آلی باعث کاربرد فراوان آنها در فرآیند تصفیه بیولوژیکی شدهاست. اما به دلیل تأثیرات منفی وجود مقدار زیادی از میکرو ارگانیسمها بر روی آب و تأسیسات پس از پایان پروسهی تصفیه بیولوژیکی و در نتیجه بروز بیماریهای مختلف، اقدام به نابودی آنها امری ضروری است.
از جمله روشهای کاربردی در این زمینه میتوان به مواد باکتریکش یا زیستکش تحت عنوان بایوسایدها اشاره داشت. علاوه بر تصفیه آب، امکان استفاده از بایوساید در صنایع مختلف همانند صنعت نفت و گاز وجود دارد.
در صورت عدم توجه به میزان میکرو ارگانیسمهای موجود در آب و محیطهای متعلق به استخراج نفت و گاز، سولفات به سولفید تبدیل و تأسیسات دچار آسیب و خوردگی میشوند. کاهش کیفیت نفت استخراجی، بروز آسیب جدی در ممبرانها از دیگر اثرات وجود چنین موادی در تجهیزات مرتبط با صنعت نفت و گاز و دستگاه شیرینسازی آب محسوب میشوند. به طور کلی میتوان چنین بیان کرد که بایوساید باعث کاهش چشمگیر اثرات باکتریها، قارچها و جلبکها میشود.
انواع بایوساید موجود در بازار
تاریخچه پیدایش بایوساید ممبران به قرن نوزدهم میلادی یعنی زمان استفادهی پزشکان از کلر جهت ضدعفونی کردن دستهایشان مرتبط میشود. در حال حاضر انواع مختلفی از بایوساید در بازار به فروش میرسد. اما به طور معمول چنین موادی بر حسب مکانیزم فعالیت پس از ورود به آب به دو دستهی اکسیدکننده و غیر اکسیدکننده تقسیم میشوند.
بایوساید اکسیدکننده با ورود به آب، اکسید شده و میکرو ارگانیسمها را تخریب میکند. در واقع این گروه از مواد شیمیایی از طریق نابودی مواد مغذی موجود در محیط، میکرو ارگانیسمها را از بین میبرند. کلر، برم، ازن، دی اکسید کلر و آب اکسیژنه در زمرهی بایوساید اکسیدکننده قرار دارند.
از چنین محصولاتی در اموری همچون تصفیه و ضدعفونی کردن آب استخرها استفاده میشود. نکتهی قابل ذکر اینکه با توجه به برخورداری چنین موادی از خاصیت اکسیدکنندگی بالا و در نتیجه احتمال ایجاد خوردگی در تأسیسات، اشخاص بایستی در مقدار تزریقشدهی آنها نهایت دقت خود را به کار ببرند.
برخی از بایوسایدها بر پایهی گلوتارآلدئیدها و فرمالدئیدها بوده و با ورود به آب باعث ایجاد خوردگی نمیشوند. این گروه از مواد باکتریکش تحت عنوان بایوساید غیر اکسیدکننده با حل کردن غشای سلول چربی میکرو ارگانیسمها، باعث نابودی آنها میشوند.
کاربرد بایوساید چیست؟
کنترل فعالیت بیولوژیکی در بسیاری از فعالیتهای صنعتی، موضوعی مهم و اساسی محسوب میشود. به این ترتیب شاهد استفاده از بایوساید به عنوان عامل ضد رسوب و یا ضدعفونیکننده در صنایع مختلف تحت شرایط کنترلشده هستیم. در ادامه با کاربرد این مواد در متفاوت آشنا میشوید.
تصفیه آب
کنترل رشد باکتریها در فرآیندهای تصفیه آب، ذخیرهسازی و مصرف آبهای تصفیهشده بسیار حائز اهمیت است. زیرا وجود باکتریها و میکرو ارگانیسمهای مضر در داخل آب باعث بروز بیماریها و مشکلات متعدد در انسانها همانند بیماریهای گوارشی، مشکلات پوستی و تنفسی میشود.
همچنین میکرو ارگانیسمها با ایجاد تغییر در شرایط حاکم بر سیستمهای خنککننده، مقدار رسوب بر روی تأسیسات را افزایش میدهند. همین موضوع دلیل اصلی استفاده از مواد گندزدا و باکتریکشهای مختلف در زمان تصفیه شیمیایی آب و فاضلاب به حساب میآید. از جمله کاربردهای بایوساید در صنعت تصفیه آب میتوان به کاربرد آن در اسمز معکوس و آب استخرها اشاره کرد.
با توجه به کاهش مقدار PH در اثر حضور بسیاری از باکتریها در آب و وقوع هیدرولیز، غشا و یا ممبران متعلق به سیستمهای اسمز معکوس به مرور زمان آسیب میبیند. به علت نقش مهم ممبران در سیستمهای آب شیرینکن صنعتی، بروز آسیب در آن به کاهش بازدهی سیستم و میزان کیفیت آب خروجی ختم میشود. جهت نابودی چنین باکتریهایی، بایستی نسبت به تزریق بایوساید با در نظرگیری نوع و مقدار میکرو ارگانیسمهای موجود در آب در بازههای زمانی مختلف اقدام شود.
بایوساید در زمینهی تصفیه و ضدعفونی کردن آب استخرها هم کاربرد فراوان دارد. به اینصورت که در راستای جلوگیری از رشد و تکثیر میکرو ارگانیسمهای موجود در آب استخرها به عنوان عامل اصلی ایجاد بیماریهای پوستی و تغییر رنگ آب، از مواد باکتریکش با خاصیت اکسیدکنندگی همانند کلر و ازن استفاده میشود. مقدار لازم این مواد جهت تزریق تحت تأثیر فاکتورهای متفاوتی مانند PH آب قرار دارد.
صنعت نفت و گاز
وجود کربن در ساختار مولکولی نفت، بستر مناسبی را برای میکرو ارگانیسمها ساخته و باکتریها با ایجاد تغییر در ساختار نفت باعث کاهش کیفیت محصول میشوند. همچنین میکرو ارگانیسمها به عنوان عامل اصلی فرسایش، خوردگی و رسوب در لولهها و خطوط انتقال نفت شناخته میشوند. در میادین نفتی گوناگون از انواع مختلف بایوساید استفاده میشود. اما به طور کلی بایوسایدهای نفتی باید از ویژگیهایی همچون طول عمر بالا، حلالیت و پایداری شیمیایی بالا بهره ببرند.
علاوه بر موارد فوق از بایوساید جهت حفظ کیفیت محصولات و خدمات در صنایع مختلف همانند کشاورزی، پزشکی، داروسازی، جنگلداری، غذایی و لوازم آرایشی و بهداشتی استفاده میکنند. همچنین این محصول در مواد نگهدارنده چوب، فرمولاسیون رنگهای ضد پودر، مواد نگهدارنده محصولات آبی، تولید محصولات قارچی یا ضد میکروبی و ساخت انواع حشرهکش کاربرد دارد.
چگونگی انتخاب بایوساید مناسب
اشخاص در زمان انتخاب و تهیهی نوع مناسب بایوساید باید به فاکتورهایی از قبیل زمان تماس، سازگاری با محیط، غلظت، میزان اثرگذاری محصول بر میکروبهای موجود در سیستم، دما، PH و هزینه توجه کنند. در خصوص کنترل باکتری در برجهای خنککننده، کسب اطمینان از زمان مناسب برقراری تماس بین مواد باکتریکش با میکروبها و باکتریهای موجود در سیستم مورد نظر و تزریق دوز مناسب بایوساید امری کاملا ضروری است.
عملکرد بایوساید به چه شکل است؟
هر یک از بایوسایدهای موجود در بازار بر اساس نوع ترکیبش، جهت نابودی میکرو ارگانیسمها عملکرد و شیوهی مختص به خودش را دارد. به طور مثال یکسری از باکتریکشهای متعلق به گروه غیر اکسیدکننده مانند گلوتارآلدئیدها از طریق برقراری اتصال خارجی به ساختار سلولی میکرو ارگانیسمها به وظیفهی خود عمل میکنند. در عین حال امکان اتصال به اندامهای سلولی و غشای سلولی توسط سایر بایوسایدها وجود دارد.
در اثر ایجاد چنین اتصالاتی بین بایوسایدها و میکرو ارگانیسمها، فعالیت متابولیکی میکرو ارگانیسمها چه هوازی و چه بیهوازی متوقف، پروتئینهای تیول موجود در ساختار آنها نابود و رادیکالهای آزاد تولید میشوند. به دنبال وقوع چنین فعالیتهایی و در نتیجه مرگ میکرو ارگانیسمها، فرآیند زیستکشی، ضدعفونی و باکتریکشی انجام میپذیرد.
چگونگی تعیین قیمت بایوساید
ترکیب بایوسایدها بسته به نوع کاربردشان با یکدیگر متفاوت است. بنابراین نوع بایوساید یک عامل مهم و مؤثر در تعیین قیمت این محصول محسوب میشود. برند تولیدکننده، داخلی و یا وارداتی بودن محصول و نرخ ارز از دیگر فاکتورهای مؤثر در امر تعیین قیمت بایوساید به شمار میروند.
حفظ سلامت محصولات با بایوساید
برخورداری برخی از موجودات زنده همانند جلبک و باکتری از قابلیت زندگی و فعالیت در محدوده وسیعی از PH، دما و فشار منجر به بروز اختلال و مشکل در شرایط محیطی سیستمها میشود. بنابراین به منظور حفظ سلامت محصولات از طریق نابودی باکتریها و میکرو ارگانیسمها، استفاده از مواد باکتریکش امری اجتنابناپذیر است.
بایوساید به عنوان یک مواد زیستکش در فرآیند تصفیه آب و صنعت نفت و گاز کاربرد فراوان دارد. انواع بایوسایدها به وسیله ایجاد اتصالهای مختلف به ساختار میکرو ارگانیسمها باعث نابودی آنها میشوند. شرکت بن داتکو، بهترین بایوسایدها را تولید و در اختیار مشتریان خود قرار میدهد.
جهت بهرهمندی از مواد باکتریکش مرغوب با کارشناسان مجرب ما تماس برقرار کنید.